Στην καρδιά του Αιγαίου, ένα φιλόξενο νησί που δεν διαλαλεί τις ομορφιές του αλλά τις προσφέρει απλόχερα σε όποιον αποφασίσει να τις ανακαλύψει, κρατάει δύο πρόσωπα σε ένα σώμα, ισορροπώντας ανάμεσα στις Σποράδες και τις Κυκλάδες.
Ομολογώ πως, ενώ είχα στο μυαλό μου εδώ και καιρό τη Σκύρο, όταν ερχόταν η στιγμή να επιλέξω προορισμό για επόμενο ταξίδι, την άφηνα συνεχώς στο ράφι της "εφεδρείας". Σκεφτόμουν, "εντάξει, μπορώ να πάω και άλλη φορά". Στη Σκύρο, δε θα αποφασίσει να ταξιδέψει κανείς παρακινούμενος από εικόνες με εντυπωσιακά μνημεία, αμμουδερές παραλίες γεμάτες αλαβάστρινα κορμιά με τολμηρά μπικίνι, ξέφρενη νυχτερινή ζωή και ο,τι άλλο παρόμοιο ακολουθεί το συνηθισμένο lifestyle του μαζικού τουρισμού που κουβαλούν άλλοι προορισμοί της χώρας μας.
Το πρώτο πράγμα που θα διαπιστώσει κάποιος που θα θελήσει να επισκεφθεί τη Σκύρο είναι ότι δεν έχει και πολλές επιλογές στο κομμάτι της μεταφοράς. Το νησί έχει λειψή ακτοπλοϊκή συγκοινωνία τους μη τουριστικούς μήνες, συνδεόμενο αποκλειστικά με την Κύμη της Εύβοιας. Αμέσως καλύτερη επιλογή και σίγουρα πιο άνετη για ταξίδια με αφετηρία τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας, είναι το αεροπλάνο. Οι γραμμές από Αθήνα και Θεσσαλονίκη ανήκουν στις "άγονες", κάτι που εξασφαλίζει συχνή και αξιόπιστη αεροπορική σύνδεση με το νησί.
Με "σπίτι" μου για τις τέσσερις μέρες του ταξιδιού τον Μώλο, κινήθηκα άνετα στο κομμάτι της Σκύρου που εξ αρχής με ενδιέφερε, δηλαδή τη Χώρα, τους ανατολικούς παραλιακούς οικισμούς και το λιμάνι της Λιναριάς.
Ο μικρός και ήσυχος οικισμός του Μώλου αποτελεί κομβικό σημείο για τους επισκέπτες που προτιμούν να βρίσκονται πολύ κοντά στη θάλασσα, αλλά χωρίς να μένουν μακριά από τα αξιοθέατα και την υπόλοιπη κοινωνική ζωή του νησιού. Η μεγάλη αμμώδης παραλία του, που βλέπει νοητά προς τα Ψαρά, τον ενώνει ουσιαστικά με τον γειτονικό προς το Νότο οικισμό Μαγαζιά (ή Γιαλός), φθάνοντας περίπου ως τα ριζά του λόφου της Χώρας. Εκτός από την όμορφη και καθαρή παραλία, που σίγουρα θα τη χαρείτε όσοι βρεθείτε στη Σκύρο το καλοκαίρι, ο Μώλος προσφέρει και την καλύτερη, ίσως, θέα προς την, ιδιαίτερα εντυπωσιακή, Χώρα, κάτι που θα σας μείνει ως ανάμνηση από το νησί.
Από τον Μώλο, ακολουθώντας πάντα την παραλία, περπατήστε βόρεια. Μόλις περάσετε το αγκυροβόλι και λίγο μετά τον παλιό ανεμόμυλο, θα βρεθείτε στο ακρωτήριο Πουριά. Θα το καταλάβετε αμέσως, από τα παράξενα κοψίματα και σχήματα στους βράχους. Κάποιοι, θα σας φανούν σαν ζωντανοί. Θα το νιώσετε από την μυστηριώδη αύρα της περιοχής, που αποκλείεται να σας αφήσει ανεπηρέαστους.
Βρίσκεστε στο αρχαίο λατομείο του φημισμένου κατά την αρχαιότητα σκυριανού πωρόλιθου, που καταλαμβάνει όλη την παραλία της περιοχής, "μπαίνοντας" και μέσα στη θάλασσα. Απέναντι, τα επιβλητικά Βρυκολακονήσια, που ονομάστηκαν έτσι επειδή τα παλαιά χρόνια αποτελούσαν τόπο απομόνωσης ανθρώπων που είχαν προσβληθεί από πανώλη, συμπληρώνουν το σχεδόν βγαλμένο από σκοτεινό μυθιστόρημα τοπίο. Στη μεγαλύτερη από τις ακατοίκητες νησίδες, δεσπόζει το κατάλευκο εκκλησάκι του Άγιου Ερμόλαου, στο οποίο μια φορά το χρόνο γίνεται πανηγύρι. Δίπλα, επισκεφθείτε οπωσδήποτε το πανέμορφο υπόσκαφο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, ίσως το πιο φωτογραφημένο αξιοθέατο της Σκύρου και έναν ανακαινισμένο παραδοσιακό ανεμόμυλο, που λειτουργεί ως καφέ. Ιδανικά, κάντε αυτή τη βόλτα απόγευμα, για να προστεθούν στην ήδη έντονη μαγεία του χώρου και οι αποχρώσεις του ηλιοβασιλέματος στον ουρανό.
Νότια του Μώλου, περπατώντας είτε από την παραλία, μέσω των Μαγαζιών, είτε ακολουθώντας τον κεντρικό δρόμο, σε πολύ κοντινή απόσταση βρίσκεται η Χώρα. Εντυπωσιακή και με έντονη κυκλαδίτικη εικόνα, η πόλη της Σκύρου είναι απλωμένη αμφιθεατρικά σε λόφο στην κορυφή του οποίου δεσπόζει του Βυζαντινό κάστρο και το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου.
Το κάστρο της Σκύρου χτίστηκε στη θέση της οχυρωμένης αρχαίας ακρόπολης του νησιού, από την οποία λίγα σώζονται σήμερα, ενώ και το ίδιο το κάστρο δε βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, κυρίως επειδή οι κατοπινοί κατακτητές του δεν το ενίσχυσαν - όπως έκαναν σε άλλα νησιά. Και μπορεί οι Ενετοί και οι Τούρκοι να μην το πρόσεξαν, η μυθολογία μας, όμως, του χάρισε σημαντικό ρόλο, καθώς εκεί κρύφτηκε ο Αχιλλέας ντυμένος γυναίκα για να αποφύγει τον Τρωικό πόλεμο και εκεί επίσης σκοτώθηκε ο βασιλιάς της Αθήνας, Θησέας, από τον Λυκομήδη, επειδή φοβήθηκε μην του πάρει το θρόνο. Το κάστρο, σήμερα, δυστυχώς δεν είναι επισκέψιμο λόγω εργασιών συντήρησης, αλλά μπορείτε και αξίζει να πάτε στο ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, χτισμένο από τον Νικηφόρο Φωκά το 960 μ.Χ, που είναι, ουσιαστικά, στην είσοδο του κάστρου. Αν περπατήσετε στην ανατολική, πιο απόκρημνη πλευρά του λόφου (αυτή που βλέπει προς τη θάλασσα), θα συναντήσετε και τα λίγα σωζόμενα τμήματα της πιο αρχαίας πελασγικής οχύρωσης, καθώς και ερείπια ημικυκλικών Βυζαντινών πύργων.
Στα "ψηλά" της Χώρας, σας περιμένει και το Αρχαιολογικό Μουσείο Σκύρου, με ευρήματα που χρονολογούνται από την πρωτοελλαδική περίοδο έως και τα ρωμαϊκά χρόνια. Στις μόλις δύο κύριες αίθουσές του θα θαυμάσετε κεραμικά, εργαλεία, κοσμήματα και οικιακά σκεύη, με περίοπτη θέση να καταλαμβάνουν τα ευρήματα από τον προϊστορικό οικισμό του Παλαμαρίου, έναν από τους σπουδαιότερους οικισμούς του Αιγαίου της πρώιμης και μέσης περιόδου του Χαλκού (2500 - 1800 π.Χ.). Σε ειδική αίθουσα φιλοξενείται επίσης και μία ωραία λαογραφική συλλογή (ρούχα, εργόχειρα, κεραμικά κ.α.) που μας δίνει μια εικόνα για τον παραδοσιακό τρόπο ζωής στο νησί.
Tip: Αν είστε τυχεροί, θα σας υποδεχθεί στο Μουσείο ο κύριος Δημήτρης. Και θα είστε πραγματικά τυχεροί, γιατί ο κύριος Δημήτρης είναι από τους πρώτους ανασκαφείς του Παλαμαρίου, βαθύτατος και ουσιαστικός γνώστης της ιστορίας της Σκύρου και ένα πολύ ζεστός, φιλόξενος άνθρωπος. Μιλήστε του και αφήστε τον να σας ξεναγήσει με τον δικό του, ποιητικό, τρόπο στην ιστορία της Σκύρου.
Ακριβώς πάνω από το Αρχαιολογικό Μουσείο, ξεκουραστείτε στην Πλατεία της Αιώνιας Ποίησης, με την εκπληκτική θέα στη θάλασσα και με το όμορφο άγαλμα αφιερωμένο στη μνήμη του Βρετανού ποιητή Ρούπερτ Μπρουκ, που ενταφιάστηκε στη Σκύρο κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και αποτελεί σύμβολο για το νησί. Σε κοντινή απόσταση, βρίσκεται και το σημαντικό Μουσείο Φαλτάιτς, από τα πρώτα ιστορικά - λαογραφικά μουσεία της Ελλάδας, όπου θα έρθετε σε καλύτερη επαφή με τον πολιτισμό της Σκύρου και την ονομαστή λαϊκή της τέχνη.
Η Χώρα της Σκύρου προσφέρεται για ατελείωτο "χάσιμο" στα στενά της καλντερίμια, ανάμεσα στα όμορφα σπιτάκια με τις κυκλαδίτικες αυλές, τις πολλές κρυμμένες στην πυκνή δόμηση εκκλησίες και τους χαμογελαστούς ανθρώπους. Θα είναι και μια καλή ευκαιρία να βάλετε σε μια δοκιμασία και την φυσική σας κατάσταση, μιας που, όπως είπαμε, η πόλη είναι χτισμένη σε λόφο. Αν όμως κουραστείτε, τα όμορφα μπαρ, καφέ και τα εστιατόρια στον κεντρικό εμπορικό της δρόμο και γύρω από την πλατεία του Δημαρχείου, σίγουρα θα σας ξεκουράσουν και θα ανανεώσουν την όρεξή σας για εξερεύνηση.
Tip: Από το Αρχαιολογικό Μουσείο, ζητήστε να σας δώσουν το φυλλάδιο "Διαδρομές πολιτισμού στη Χώρα της Σκύρου". Σε αυτό θα βρείτε πληροφορίες για την ιστορία της πόλης, αλλά, το σημαντικότερο, λεπτομερή χάρτη με τρεις χαραγμένες διαδρομές που θα σας οδηγήσουν στα σημαντικότερα σημεία αρχαιολογικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος της Χώρας. Must.
Είχα από πριν αποφασίσει να αφιερώσω μία από τις τέσσερις μέρες του ταξιδιού μου στη Λιναριά, το κύριο λιμάνι της Σκύρου. Το λεωφορείο από τη Χώρα ακολουθεί μια όμορφη διαδρομή, περνώντας μέσα και από τον γραφικό οικισμό Ασπούς, απ' όπου θα μπορέσετε να δείτε και τον όρμο από τον οποίον απέπλευσε τελικά ο Αχιλλέας για την Τροία - το Αχίλλι, με τον ομώνυμο οικισμό.
Η Λιναριά, είναι ένας πολύ μικρός οικισμός που, πέρα από το λιμάνι και την γύρω από αυτό δραστηριότητα, δεν θα έλεγα ότι έχει να προσφέρει και πολλά στον επισκέπτη. Αν βρεθείτε εκεί, όμως, ανεβείτε σίγουρα ως την εκκλησία του Αγίου Νικολάου με τον εξαιρετικό προαύλιο χώρο όπου θα μπορέσετε να κάτσετε, να κολατσίσετε και να ξεκουραστείτε, απολαμβάνοντας παράλληλα και την ανεμπόδιστη θέα προς τη Βάλαξα, μια ακατοίκητη νησίδα με σημαντική οικολογική αξία, καθώς φιλοξενεί ενδημικά είδη, ερπετά και άλλα είδη πανίδας. Η θέα από το σημείο, γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακή κατά το ηλιοβασίλεμα, καθώς ο ήλιος μοιάζει να βουτά στη θάλασσα ακριβώς στο σημείο που η Βάλαξα "κοιτάζει" την απέναντι ακτή της Σκύρου, προσφέροντας μοναδικές εικόνες.
Όσοι διαθέτετε δικό σας μέσο ή έχετε την ευχέρεια να νοικιάσετε ένα αυτοκίνητο, αξίζει να εξερευνήσετε περισσότερο και το νότιο τμήμα του νησιού, με την άγρια φυσική ομορφιά και το πιο πράσινο δασώδες τοπίο. Εκεί θα συναντήσετε ευκολότερα και τα περίφημα Σκυριανά αλογάκια, την αρχαία αυτή φυλή μικρόσωμων ίππων, από τα πιο σπάνια είδη αλόγων στον κόσμο. Για τους πιο "τολμηρούς", η νότια Σκύρος προσφέρεται περισσότερο και για εναλλακτικές δραστηριότητες και σπορ, όπως αναρρίχηση, ποδηλασία και off-road διαδρομές στο βουνό. Στο βορρά, αξίζει να επισκεφθείτε την πανέμορφη Ατσίτσα και τον εξαιρετικής σημασίας αρχαιολογικό χώρο του Παλαμαρίου -είπαμε κάποια πράγματα πιο πάνω- τον οποίον θα τον δείτε με άλλο μάτι έχοντας πρώτα δει τα ποικίλα ευρήματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
Tip: Περπατώντας στη Σκύρο, θα συναντάτε σχεδόν συνέχεια στο διάβα σας μικρές ή μεγαλύτερες σαύρες. Μην τρομάξετε. Είναι εντελώς ακίνδυνες, πολλές φορές είναι και "φιλικές" προς τον άνθρωπο αφού έχουν συνηθίσει να ζουν με την παρουσία του, ενώ, με λίγη τύχη, μπορεί να συναντήσετε και το ενδημικό είδος Podarcis gaigeae, που απαντάται μόνο στη Σκύρο και πουθενά αλλού στον κόσμο - θα το ξεχωρίσετε από το έντονο πράσινο χρώμα στη ράχη.
Η Σκύρος είναι ένας τόπος που κυρίως προσφέρει "προσγειωμένες" διακοπές, με γαλήνη, ηρεμία και πιο οικογενειακή ατμόσφαιρα, ακόμα κι αν κάποιος την επισκεφθεί μόνος. Αυτός, νομίζω, είναι και ο βασικός λόγος που είτε κάποιος θα αγαπήσει και θα εκτιμήσει τη Σκύρο, είτε θα τη βαρεθεί και θα την αγνοήσει - ανήκω σαφώς στους πρώτους. Είναι ένα νησί ανεπιτήδευτα όμορφο, όπως είπα και στην αρχή, ζεστό, γεμάτο ωραίες και καθαρές παραλίες, αξιόλογο φυσικό και οικολογικό πλούτο και ποικιλία τοπίων. Είναι ένα νησί που αξίζει να το ανακαλύψουν περισσότεροι ταξιδιώτες (όχι απλοί τουρίστες) και που, κατά τη γνώμη μου, του ταιριάζει η ταμπέλα του "εναλλακτικού" προορισμού, αν πρόκειται αυτή να προστατεύσει τις αγνές ομορφιές του από την άκρατη μαζική τουριστική τρέλα.
